د پولیو واکسین په اړه د منفي انګېرنو کمېدل؛ د نوریې او ګل احمد کیسه
هرات، افغانستان (۱۷ تله ۱۴۰۳) – د نوریې په نوم یوې ۳۰ کلنې مور خپلې دوې لوڼې پر خپلو زنګنو کښېنولې دي او له هغوی سره په خندا ده. د هغې خندا د هغې خوشحالۍ او رضایت نښه ده چې اولادونه یې روغ رمټ دي او له پولیو/ ګوزڼ ناروغۍ څخه خوندي دي. نوریه چې د هرات ښار په سوېل کې ژوند کوي اوس د پولیو واکسین په اړه متفاوت نظر لري خو دا لار ورته اسانه نه وه.
څو کاله وړاندې، نوریه او د هغې خاوند ګل احمد د ناسمو باورونو او اوازو تر اغېز لاندې راغلي وو او د پولیو واکسین په درېیو کمپاینونو کې یې خپلو اولادونه واکسین نه کړل.
نوریه وايي: “د کورنۍ مشرانو به تل ویل چې د پولیو واکسین له غرب څخه راغلی او موږ ته زیان رسوي؛ زما نیکه به ویل چې دغه واکسین نوی نسل شنډوي او د نارینهتوب ځواک یې کمرنګه کوي.”
نوریه یادونه کوي چې هغوی آن اجازه نه ورکوله چې واکسیناتوران د دوی کور ته نږدې شي.
خو حالات هغه وخت بدل شول چې د دې لوڼې د چیچک او انفلوانزا په ناروغۍ اخته شوې. نوریه، چې سخته اندېښمنه وه، هغوی یې ډاکټر ته بوتلې. ډاکټر ورته وویل چې د ماشومانو د ناروغۍ د شدت اصلي لامل دا دی چې هغوی واکسین شوې نه دي. دغو خبرو نوریه اغېزمنه او متوجه کړه. وروسته هغې پرېکړه وکړه چې د پولیو واکسین په هر کمپاین کې به خپل اولادونه واکسینوي څو په دې خطرناکه ناروغي اخته نه شي.
نوریه او د هغې خاوند اوس باور لري چې پخوانی تصمیم یې ناسم و او هیڅ منطقي توجیه یې نه لرله.
د نوریې په نوم یوې ۳۰ کلنې مور خپلې دوې لوڼې پر خپلو زنګنو کښېنولې دي او له هغوی سره په خندا ده. د هغې خندا د هغې خوشحالۍ او رضایت نښه ده چې اولادونه یې روغ رمټ دي او له پولیو/ ګوزڼ ناروغۍ څخه خوندي دي © له پولیو څخه خلاص افغانستان/۱۴۰۳/ مرضیه فروتن
واکسین له پولیو څخه د ماشومانو د خوندیتوب یوازینۍ لار
مولوي سلطان محمد عالمیار، چې په هرات کې مېشت دیني عالم دی، د پولیو واکسین په اړه یې د کورنیو په پوهاوي کې مهم رول لوبولی دی.
هغه وايي: “د اسلام له نظره له ناروغیو څخه ځان ساتنه فرض ده، د پولیو واکسین هېڅ زیان نه لري، هره کورنۍ مکلفیت لري څو خپل ماشومان واکسین کړي؛ د اسلام پیغمبر فرمایلي چې الله هیڅ ناروغي بېله درملنې نه ده پیدا کړې. واکسین د پولیو ناروغۍ وقایه یا درملنه ده.”
مولوي عالمیار ټینګار کوي، هغه کسان چې له پولیو واکسین سره مخالفت کوي، د اسلام په هکله سم معلومات نه لري.
هغه زیاتوي چې د ماشومانو په نه واکسینولو سره کورنۍ د هغوی ژوند په خطر کې اچوي چې دا لویه ګناه ګڼل کېږي.
سهیلا کریمي، چې په هرات کې یوه فعاله واکسیناتوره ده، هم په دې برخه کې د پوهاوي د زیاتوالي پر اهمیت خبرې کوي. هغه هره ورځ له داسې کورنیو سره مخ کېږي چې خپل ماشومان د واکسین لپاره روغتون ته راوړي.
کریمي وايي: “د خلکو پوهاوی د تېر وخت په پرتله ډېر شوی دی او ډېری کورنۍ اوس پوهېدلې چې باید خپل ماشومان واکسین کړي.”
هغې زیاته کړه چې د روغتیايي کارکوونکو پرلهپسې هڅې د ټولنې د پوهاوي لوړولو سبب شوې دي، ډېرې هغه کورنۍ چې مخکې یې له واکسین سره مخالفت کاوه، اوس یې په ارزښت پوهېدلې د.
د هرات د عامې روغتیا مرستیال محمد اصف کبیر هم په دغه ولایت کې د پوهاوي کمپاینونو له مثبتو اغېزو یادونه کوي.
هغه وايي: “په تېرو کلونو کې، په کلیو او ولسوالیو له پولیو واکسین سره مخالفت ډېر و، خو اوس، د پوهاوي له زیاتېدو سره کم شوی دی.”
خو هغه خبرداری ورکوي چې لا هم ځینې کورنۍ د ناسمو باورونو له امله خپل ماشومان نه واکسینوي چې اندېښمنوونکې ده.
د نوريې او او ګل احمد په څېر وګړي چې اوس پر خپلو پخوانیو پرېکړو په پښېمانه دي، په ټولنه کې د مثبت بدلون بیلګې ګڼل کېږي.
نوریه اوس له نورو کورنیو هم غوښتنه کوي چې خپل ماشومان د پولیو واکسین په هر کمپاین کې واکسین کړي څو له دې خطرناکې ناروغۍ څخه خوندي شي.
هغې وویل: “زه خوشحاله یم چې لوڼې مې له پولیو ناروغۍ څخه خوندي دي، له نورو کورنیو څخه غواړم چې زما له تېروتنې درس واخلي.”
مرضیه فروتن، له پولیو خلاص افغانستان