راه‌های جلوگیری از پولیو؛ اقدامات فراتر از واکسین
رقیبه حمیدی
بدخشان، افغانستان (۱۸ سنبله ۱۴۰۳) – پولیو که به نام فلج اطفال نیز یاد می‌شود، یک مرض خطرناک و ساری است که می‌تواند باعث فلج شدن و حتی مرگ اطفال شود. واکسین پولیو موثرترین و اساسی‌ترین راه جلوگیری از این مرض شناخته می‌شود، اما در کنار آن، اقدامات و راه‌های دیگری نیز وجود دارند که می‌توانند در جلوگیری از گسترش ویروس پولیو نقش داشته باشند.
حفظ‌الصحه عمومی
متخصصان صحی باور دارند که رعایت حفظ‌الصحه نقش مهمی در جلوگیری از مرض پولیو دارد.
داکتر عبدالرحیم برهانی، متخصص مرض‌های اطفال در بدخشان، می‌گوید: «ویروس پولیو بیشتر از طریق آب و غذاهای آلوده منتقل می‌شود و در مناطقی که وضعیت حفظ الصحه و آب اشامیدنی مناسب نباشد، ویروس به سرعت پخش می‌شود.»
او تاکید می‌کند که در کنار واکسین، رعایت حفظ‌الصحه، دسترسی به آب و غذای پاک نیز اهمیت فراوان دارد.
در بسیاری از مناطق روستایی، نبود تشناب‌های مناسب و مدیریت درست مواد زاید، احتمال گسترش ویروس را بیشتر می‌کند. برای حل این مشکل، داکتر برهانی پیشنهاد می‌کند که در این‌گونه مناطق باید تسهیلات تشناب‌های عمومی فراهم شده و برنامه‌های آموزشی حفظ الصحه اجرا شود.
فریده احمدی، یکی از واکسیناتورهای کمپاین واکسین پولیو نیز تاکید دارد که علاوه بر واکسین کردن اطفال، رعایت حفظ‌الصحه، دسترسی به آب و غذای پاک در جلوگیری از گسترش ویروس پولیو بسیار مهم است.
او می‌افزاید: «وقتی ما اطفال را واکسین می‌کنیم، به والدین توصیه می‌کنیم که حتماً حفظ‌الصحه را رعایت کنند، اطفال و بزرگترها باید بعد از استفاده از تشناب و قبل از خوردن غذا دست‌های خود را با آب و صابون بشویند، همچنین، باید به پاکی آب و غذا توجه کنند.»
به باور او، اگر به این موارد توجه نشود، ویروس پولیو به راحتی پخش می‌شود.
متخصصان صحی باور دارند که رعایت حفظ‌الصحه نقش مهمی در جلوگیری از مرض پولیو دار © افغانستان عاری از پولیو/۱۴۰۳/ رقیبه حمیدی
شکیلا مادری است که در یکی از مناطق روستایی فیض‌آباد زندگی می‌کند. او نه تنها مسئولیت کارهای خانه را بر عهده دارد، بلکه به سلامت سه طفل خود نیز توجه می‌کند.
او می‌گوید در محیطی که دسترسی به آب پاک و خدمات صحی محدود است، رعایت حفظ‌الصحه و دسترسی به آب آشامیدنی سالم هرچند کار سختی است، اما یک نیاز جدی محسوب می‌شود.
او افزود: «وقتی واکسیناتورها به قریه ما آمدند، تنها فکرم این بود که فرزندانم را واکسین کنم تا از مرض پولیو در امان بمانند، اما آنها به من گفتند که علاوه بر واکسین، پاک نگهداشتن محیط و خودمان، شستن دست‌ها و استفاده از آب پاک و غذای سالم از راه‌هایی هستند که می‌توانند مانع از گسترش ویروس پولیو شوند.»
او می‌گوید: «از آن روز به بعد نه تنها این موارد را خودم عملی می‌کنم، بلکه به دیگران هم توصیه می‌کنم که این اصول را رعایت کنند.»
شکیلا در پایان می‌گوید: «وظیفه من به عنوان یک مادر تنها واکسین کردن فرزندانم نیست، بلکه باید اطمینان حاصل کنم که آنها در یک محیط پاک زندگی می‌کنند، حفظ‌الصحه اساس صحتمندی فرزندان ما است و من تلاش می‌کنم که این اصول را در خانه‌ام رعایت کنم.»
نتیجه گیری: نیاز به تلاش‌های مشترک و یک چارچوب اجتماعی
برای جلوگیری از پولیو، تنها واکسین کافی نیست؛ بلکه این کار به تلاش‌های مشترک داکتران، کارکنان صحی، والدین و سایر اعضای جامعه نیاز دارد.
رعایت حفظ‌الصحه، تامین آب پاک، مدیریت صحیح مواد فاضله و افزایش آگاهی عمومی از جمله عواملی هستند که می‌توانند از گسترش ویروس پولیو جلوگیری کنند.
واکسین تنها بخشی از یک استراتیژی جامع است و اگر همه این راه‌ها به طور مشترک به کار گرفته شوند، ما می‌توانیم به طور موثر مرض پولیو را برای همیشه از کشور خود محو کنیم.
