از انگیزه تا عمل؛ راهی طولانی به سوی جلوگیری از پولیو
ننگرهار، افغانستان (۶ ثور ۱۴۰۴) – در ولسوالی لعل‌پوره ننگرهار – جایی‌که رودهای کابل و کنر به هم می‌پیوندند – جوانی بااحساس هر روز خانه را به‌سوی نبردی ترک می‌کند که از چشم بسیاری پنهان مانده است.
این جوان نجیب‌الله حمیدی نام دارد، ۲۸ ساله است و از یازده سال پیش بدین‌سو، در خط مقدم مبارزه با مرض فلج کودکان (پولیو) قرار دارد. او کارش را به‌عنوان واکسیناتور آغاز کرد و اکنون هماهنگ‌کننده‌ی محلی است.
به گفته‌ی خودش، این کار را تنها یک وظیفه نه، بلکه مسئولیت ملی می‌داند و از همین‌رو، زندگی‌اش را وقف این هدف کرده تا هیچ طفلی از واکسین محروم نماند و منطقه و کشورش از ویروس پولیو پاک شود.
یک رویداد که مسیر زندگی را تغییر داد
انگیزه‌ی نجیب‌الله برای آغاز این مبارزه، یک خاطره‌ی تلخ و تراژیک از دوران طفولیت‌اش است.
او می‌گوید: «سال‌ها پیش، زمانی که طفل بودم و به مکتب می‌رفتم، یکی از هم‌صنفی‌هایم به‌نام حشمت به‌دلیل ابتلا به مرض پولیو هر دو پایش فلج شد. با وجود این، باز هم با کمک پدرش به مکتب می‌آمد، اما مدتی بعد، پدرش نیز وفات کرد و حشمت از مکتب ماند… آن روز نه تنها دروازه‌ی مکتب، بلکه دروازه‌ی زندگی نیز بر روی حشمت بسته شد.»
این اتفاق عمیقاً نجیب‌الله را تحت تأثیر قرار داد و تصمیم گرفت پس از ختم درس‌های مکتب، علیه پولیو کار کند.
او می‌گوید، این تصمیم را با این امید گرفت که هیچ طفلی دیگری مانند حشمت قربانی فلج ناشی از پولیو نشود و فرصت آموزش و ساختن آینده‌اش را از دست ندهد.
منطقه‌ای استراتژیک، مسئولیتی بزرگ
منطقه‌ی فعالیت نجیب‌الله – لعل‌پوره – تنها یک ولسوالی ساده نیست. این محل از نظر جغرافیایی، اجتماعی و صحی بسیار مهم است؛ رودهای کابل و کنر از آن عبور می‌کنند، زمین‌های دو سوی رود حاصل‌خیز و برای تفریح و سیاحت محبوب‌اند.
برای سهولت ساکنان و گردشگران، یک پل بزرگ ساخته شده که دو سوی رود را به هم وصل می‌کند. همین رفت‌وآمد زیاد، خطر انتقال و گسترش ویروس پولیو را نیز بالا برده است.
نجیب‌الله این تهدید را جدی گرفته و همراه با تیم‌هایش تلاش خستگی‌ناپذیر می‌کند تا همه‌ی اطفال واکسین شوند و از این مرض خطرناک در امان بمانند.
نجیب‌الله حمیدی در حال تطبیق واکسین پولیو به اطفال ولسوالی لعل‌پوره © افغانستان عاری از پولیو / ۱۴۰۴
هر صبح، آغازی با تعهد
نجیب‌الله و همکارانش در روزهای کمپاین، از دیگران زودتر بیدار می‌شوند، جعبه‌های واکسین و وسایل ضروری را آماده می‌کنند تا به‌موقع به محل‌های تعیین‌شده برسند.
آن‌ها هر صبح با وجود خستگی فزیکی و موانع اجتماعی، کارشان را با تعهد و محبت ادامه می‌دهند و اطفال را واکسین می‌کنند.
نجیب‌الله باور دارد که موفقیت کمپاین از همین ساعت‌های نخست آغاز می‌شود: «صبح زود، اطفال در خانه‌اند و پدر و مادرشان نیز حضور دارند؛ این بهترین زمان برای دسترسی به آن‌هاست.»
او می‌گوید، او و همکارانش هر روزشان را با امید، تعهد و مسئولیتی آغاز می‌کنند که آینده‌ی هزاران طفل به آن وابسته است.
آگاهی عامه، یک دستاورد
به برکت تلاش‌های نجیب‌الله و همکارانش، اکنون سطح آگاهی مردم منطقه نسبت به اهمیت واکسین بالا رفته است. بزرگان قریه، علما، جوانان و زنان همگی از تیم‌های واکسین پشتیبانی می‌کنند.
جاوید، یکی از باشندگان لعل‌پوره، می‌گوید: «مبارزه با پولیو وظیفه‌ی انسانی و اسلامی هر افغان است؛ ما باید از واکسیناتورها حمایت کنیم تا فرزندان ما را واکسین کنند و از فلج پولیو نجات دهند.»
باشنده‌ی دیگر منطقه، محمد ادریس، نیز در شناسایی اطفال بازمانده از واکسین و رساندن واکسین به آن‌ها با واکسیناتورها همکاری می‌کند.
او می‌گوید: «این یک همکاری اجتماعی است که هر فرد منطقه خود را مکلف به آن می‌داند؛ زیرا اگر یک طفل هم واکسین نشود، می‌تواند سایر اطفال را در معرض خطر قرار دهد.»
نجیب‌الله حمیدی پس از تطبیق واکسین، انگشت یک طفل را علامت‌گذاری می‌کند © افغانستان عاری از پولیو / ۱۴۰۴
هشدار متخصصان صحی
داکتر یار محمد، یکی از داکتران محلی در شفاخانه‌ی لعل‌پوره، می‌گوید پولیو یک مرض ویروسی خطرناک است که بیشتر اطفال را مبتلا می‌سازد: «پولیو به‌آسانی از یک فرد به فرد دیگر منتقل می‌شود، مخصوصاً میان اطفالی که وضعیت حفظ‌الصحه ضعیفی دارند. اگر ویروس وارد بدن طفل شود، او را برای همیشه فلج می‌کند.»
او می‌افزاید که این مرض علاج ندارد، اما واکسین وسیله‌ی موثر پیشگیری است؛ تنها دو قطره می‌تواند یک طفل را از فلج دایمی نجات دهد.
او تلاش‌های نجیب‌الله و دیگر رضاکاران را نیز می‌ستاید و می‌گوید: «این جوانان قهرمانان واقعی جامعه‌اند. آن‌ها با وجود مشکلات فراوان، از صبح تا شام زحمت می‌کشند تا واکسین به اطفال برسد. این تنها یک کار عادی نیست، بلکه یک تعهد انسانی است.»
او از مردم می‌خواهد که این تلاش‌ها را ارج بگذارند و با تیم‌های واکسین همکاری کنند: «شکست دادن پولیو تنها مسئولیت واکسیناتورها نیست، بلکه وظیفه‌ی ملی و اسلامی ماست که اطفال‌مان را واکسین کنیم و از رضاکاران کمپاین حمایت کنیم.»
اراده‌ی نجات یک نسل
داستان نجیب‌الله تنها حکایت از اراده، احساس و تلاش‌های یک فرد نیست؛ بلکه صدای نسلی است که می‌خواهد آینده‌اش بر پایه‌های محکم بنا شود.
اطفالی که امروز توسط نجیب‌الله و همکارانش واکسین می‌شوند، شاید فردا داکتران، معلمان، انجینران و بزرگان این سرزمین باشند. اما اگر این دو قطره واکسین به آن‌ها نرسد، شاید فردایی وجود نداشته باشد.
پولیو مرض خاموش اما مرگبار است و مبارزه با آن تنها وظیفه‌ی چند نفر نه، بلکه مسئولیت مشترک همه‌ی ملت، هر پدر و هر مادر است.
بیایید ما هم جزئی از این مبارزه شویم تا نسل آینده‌ی ما، رها از سایه‌ی فلج، زندگی سرشار از پیشرفت داشته باشد.
